رسم نمودار Scatter در اکسل

با کاربرد نمودار نقاط پراکنده یا همان Scatter در مقاله ی رسم نمودار در اکسل به صورت مختصرآشنا شدیم،نمودار Scatter برای رسم نمودارهای ریاضی و آماری کاربرد دارد. محور افقی نمودار Scatter اعداد دارای Scale هستند و لیکن با استفاده از این نوع نمودار میتوان داده های X و Y را ترسیم نمود. در این مقاله میخواهیم بالاخص در مورد کاربرد، روش رسم نمودار Scatter در اکسل صحبت کنیم.

بسیاری از مباحث مربوط به رسم و ویرایش نمودار در اکسل برای تمام انوع نمودارها یکسان میباشد، لذا توصیه میشود برای یادگیری دقیق تر و کامل تر حتماً قبل از مطالعه این مقاله، مقاله ی رسم نمودارها در اکسل را مطالعه نمایید.

رسم نمودار Scatter در اکسل

همانطور که ذکر شد، به لحاظ کاربرد، نمودار نقاط پراکنده یک نمودار کاملاً علمی، دقیق و Scale میباشد و در رسم نمودارهای فرایندها، آزمایشگاهی، ریاضیات، آمار و به طور کل هر نوع نمودار X و Y بسیار کاربرد دارد و در نهایت نمودار Scatter در کنار نمودار حباب یا Bubble تنها نمودارهای اکسل هستند که میتوانند نموداری دقیقاً منطبق بر داده ها ترسیم نمایند.

آموزش خصوصی اکسل

نمودار نقاط پراکنده در اکسل

نمودار نقاط پراکنده یا Scatter در اکسل همانند دیگر انواع نمودارها کاربرد بسیاری دارد، نمودار نقاط پراکنده برای ترسیم داده های پیوسته و حتی گسسته علمی / مهندسی / ریاضی / آماری / آزمایشگاهی و هر نوع نمودار X و Y دقیق مناسب است، مانند ترسیم روند تغییرات آب و هوایی، یا رشد سلولی یا داده های خروجی نرم افزارهای تحلیلی و هزاران کاربرد دیگر.

از نمودار Scatter در اکسل میتوان برای ترسیم یک سری نقاط مجزا در دستگاه مختصات دلخواه استفاده نمود و سپس با کمک اکسل خط یا منحنی هایی با درجات متفاوت تعریف کرد که پیوستگی این نقاط را توصیف میکند.

نمودار خطی و Scatter در اکسل

نمونه ای از یک نمودار نقاط پراکنده در اکسل (Scatter Diagrams) ترسیم شده است، هر نقطه از این نمودار نشان دهنده ی یک داده ی بدست آمده از یک کار آماری یا آزمایشگاهی و یا یک نقطه از یک رابطه ریاضی میباشد.

در نمودار Scatter در اکسل میتوان برای داده ها که به صورت نقاط پراکنده هستند یک خط یا منحنی ترسیم نمود که نقاط را به هم مرتبط سازد، و حتی معادله ی خط یا منحنی ترسیم شده را بدست آورد.

نمودار Scatter در اکسل

رسم نمودار Scatter در اکسل

قالب کلی رسم نمودار نقاط پراکنده در اکسل مانند دیگر نمودارها میباشد، ولی از جهاتی متفاوت میباشد، مانند آنچه در مورد رسم نمودار ستونی توضیح دادیم، مراحل رسم نمودار Scatter در اکسل را با یک مثال دنبال میکنیم. فایل مثال مطرح شده برای تمرین بیشتر به منظور دانلود در سایت قرار داده شده است.

جدول زیر مختصات تعدادی نقطه را نمایش میدهد، در واقع اندازه ی پارامترهای Y1، Y2 و Y3 در سیزده مقطع زمانی درج شده است، ستون سمت راست مجموع سه پارامتر در یک مقطع زمانی را نشان میدهد و سطر آخر مجموع مقادیر هر پارامتر را در تمام مقاطع زمانی ارایه میدهد، عدد موجود در سطر و ستون آخر مجموع کل مقادیر میباشد.

مثال رسم نمودار در اکسل

می خواهیم نمودار پراکندگی هریک از پارامتر ها را جداگانه در اکسل ترسیم نماییم. ابتدا نمودار پراکندگی پارامتر Y1 را در بازه زمانی داده شده رسم مینماییم.

برای درک بهتر محتوا و تمرین بیشتر میتوانید فایل این تمرین را دریافت نمایید

برای اینکار ابتدا ازمیسر زیر، نمودار Scatter در اکسل انتخاب نمایید.

رسم نمودار نقاط پراکنده در اکسل

همانطور که در شکل بالا نمایش داده شده است، نمودار Scatter در اکسل خود اشکال متفاوتی دارد، میتوانید نموداری رسم کنید که تنها نقاط در آن نمایش داده شوند، میتوانید نقاط به همراه خطوط یا منحنی متصل کننده ی آنها را برای نمایش داده های خود انتخاب نمایید، امکان تغییر نوع نمودار و فرمت آن بعد از رسم نمودار در اکسل هم ممکن میباشد، پس میتوانید بعد از اتمام رسم نمودار در مورد شکل آن تصمیم بگیرید.

برای جلوگیری از دوباره کاری در ترسیم نمودار در اکسل، هنگام Insert کردن نمودار در اکسل و طی کردن مراحل فوق یک سلول خالی را در حالت انتخاب قرار دهید، در اینجا اگر دقت کنید میبینید سلول A1 درحالت انتخاب قرار گرفته، بدین ترتیب پس از انتخاب نمودار مورد نظر یک صفحه ی خالی برای شما نمایش داده میشود که میتوانید رسم نمودار در اکسل را از آن آغاز نمایید.

کادر خالی ایجاد شده در صفحه ی اکسل شما آماده ی معرفی داده ها برای رسم نمودار Scatter در اکسل میباشد، بر روی صفحه کلیک کرده و گزینه ی Select Data را انتخاب کنید، با انتخاب این گزینه پنجره ی انتخاب داده برای نمودار اکسل فعال میگردد. در اینجا شما میتوانید با کلیک بر روی Add نمودار نقاط پراکنده جدید خود را در اکسل ایجاد نمایید.

برای ایجاد نمودار Scatter در اکسل برای مثال بالا مراحل زیر را دنبال نمایید:

رسم نمودار Scatter در اکسل

رسم نمودار نقاط پراکنده در اکسل

پس از طی کردن مراحل فوق رسم نمودار Scatter در اکسل به پایان رسیده است و شما نموداری مشابه شکل زیر در اختیار دارید:

نمودار نقاط پراکنده در اکسل

شما میتوانید به تعداد دلخواه نمودار Scatter در کنار یکدیگر ایجاد نمایید، مشروط بر اینکه محور افقی آنها یکسان باشد. حال به عنوان تمرین از شما میخواهم که در اکسل نمودار Scatter رسم نمایید که اطلاعات سه پارامتر (Y1، Y2 و Y3) را در کنار یکدیگر رسم نماید، خروجی نمودار شما شبیه شکل زیر خواهد بود:

نمودار نقاط پراکنده در اکسل 1

در نمودار نقاط پراکنده ی زیر، نقاط سری اول با خط به هم متصل شده اند و از منحنی برای متصل کردن نقاط سری دوم استفاده شده است، در فایل تمرین این کار را انجام دهید.

نمودار Scatter در اکسل1

برای انجام این کار هر سری از داده ها را جداگانه انتخاب نموده و از طریق گزینه ی Change Chart Type نوع آن را تغییر دهید و سپس آن را از طرق تب Format به شکل دلخواه در آورید.

آموزش خصوصی اکسل

بدست آوردن معادله ی خطوط رسم شده

داده های مربوط به پارامتر Y1 را در نظر بگیرید، فرض کنید قصد دارید خط یا منحنی رسم نمایید که الگوی پراکندگی این داده ها را تداعی کند، برای این کار پس از رسم نمودار نقاط پراکنده پارامتر Y1، بر روی یکی از نقاط کلیک راست نموده و گزینه ی Add Trendline را انتخاب نمایید. در پنجره ی باز شده میتوانید نوع نمودار و پارامترهای مربوط به آن را مشخص کنید.

در شکل زیر یک منحنی درجه ۶ برای توصیف تغییرات پارامتر Y1 انتخاب شده است و معادله ی نمودار توسط اکسل نوشته شده است. حتی این امکان وجود دارد که چند TrendLine برای داده های خود تعریف نمایید و هریک را جداگانه ویرایش کنید.

نمودار نقاط پراکنده در اکسل2

فیلم آموزش مفهوم و روش رسم نمودار نقاط پراکنده یا Scatter در اکسل توسط حامد قدیمی (حجم این فایل ۲۹Mb میباشد):

برای دانلود فیلم آموزشی رسم نمودار Scatter در اکسل بر روی این خط کلیک کنید.

آموزش خصوصی اکسل

اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی: share on facebook share on google plus share on linkedin

۱۷ نظر

    1. حامد قدیمی

      سلام، بر روی محور عمودی و بر روی اعداد آن کلیک راست نمایید و وارد پنجره Format Axis شوید، در اینجا میتوانید فرمت اعداد محور عمودی نمودار را تغییر دهید. موفق باشید.

  1. مهرانه قادری

    با سلام
    چجوری برای یک تعداد نقاط که روی یک خط راست نیستن یک نمودار خط راست رسم کنیم که مجذور فاصله نقاط از خط در دوطرف خط برابر شود؟

    1. حامد قدیمی

      سلام، پاسخ سوال شما Trendline میباشد، یک خط مستقیم به عنوان Trendline ترسیم نمایید و با استفاده از پارامترهایی مانند R2 معیار مورد نظر را بررسی کنید. این کار در اکسل ممکن میباشد، حتی میتوانید معادله خط ترسیم شده را نیز مشاهده نمایید. موفق باشید.

  2. بهناز

    درود و سپاس
    اعداد محور عمودی من در سمت راست کادر نمودار قرار میگیرند چطوری اونها رو به سمت چپ کادر انتقال بدم؟ (یعنی نموداری که صعودیه در نگاه اول بدون توجه به محور ها الان نزولی به نظر میاد)
    در ضمن زبان سیستم کامپیوتر و اکسل من فارسی هست ممکنه به خاطر اون باشه؟

    1. حامد قدیمی

      سلام
      بله
      به علت فارسی بودن زبان سیستم هست، زبان انگلیسی را انتخاب کنید و مجدداً نمودار را ترسیم نمایید. موفق باشید.

  3. مسیح

    سلام خسته نباشید
    ببخشید میخوام در نمودار نقطه ایی در محور افقی اسم ماه ها را بنویسم اما قبول نمیکند و عدد میگذارد ممنون میشم کمک کنید

    1. حامد قدیمی

      سلام، در نمودار Scatter محور افقی و عمودی عدد هستند و نمیتوان نوشته در آنجا قرار داد، شما باید از نمودار Line استفاده نمایید و میتوانید نمودار را به نحوی ویرایش کنید که فقط نقطه ها دیده شوند، موفق باشید.

  4. شیوا

    سلام
    ممکنه راهنمایی کنید چطور میتونیم وقتی با دو سری داده یک نمودار point to point تهیه کردیم
    حالا با محاسبات ریاضی و نه از روی نمودار معادل یک داده فرضی از محور عمودی رو در محور افقی پیدا کنیم؟

    مثال
    ۰ ۰٫۱۴۹
    ۵۰ ۰٫۱۰۶
    ۱۰۰ ۰٫۱۷۳
    ۵۰۰ ۰٫۶۶۶
    ۱۵۰۰ ۱٫۳۷۵

    اگر بخواهیم ببینیم معادل ۰٫۴۲۶ از ستون سمت چپ معادل چه مقداری از ستون سمت راست هست بدون اینکه با نمودار کار کنیم و فقط بصورت محاسبه ای آیا راهی وجود دارد؟

    یک سایت آنلاین هست که این کار رو انجام میده
    این سایت چطوری میتونه predict کنه؟

    1. حامد قدیمی

      دورد، بین متغیرها و وابسته ها باید تابعی تعریف شود که آن دو را به یکدیگر ارتباط دهد، این تابع میتواند خیلی ساده یک تابع خطی باشد که تنها نیاز به دو نقطه برای تعریف تابع دارد، میتواند غیر خطی باشد و درجه غیر خطی متفاوت داشته باشد و یا میتواند لگاریتمی باشد. بنابراین بسته به اینکه در کار خود به دنبال چه تابعی هستید و داده های خود را چطور به هم ارتباط میدهید، تابع شما میتواند متفاوت باشد. لذا با دانستن نوع تابع و تعریف آن بین متغیرها و وابسته میتوانید برا هر مقدار متغیر جدید، مقدار وابسته ها را محاسبه نمایید. در مورد پیش بینی هم وضع به همین منوال است، جواب ها بسته و توابع انتخاب شده متفاوت هستند.

  5. امین

    سلام امکان استفاده از اعداد منفی در نمودار هست چون داده های مربوط به محور Y من بعضی هاش منفی هست

  6. اقاي خاص

    سلام وقت بخیر
    من میخواستم در اکسل بر روی یک نمودار دو نوع گراف رسم کنم به عنوان مثال یکی از گراف ها به شکل نقطه ای نشان داده بشود و یکی از گراف ها به صورت خطی و پیوسته آیا چنین امکانی وجود دارد ؟ لطفا راهنمایی بفرمایید.

    1. حامد قدیمی

      سلام، بله، در واقع هر دو نوع نمودار Scatter هستند، هر دو سری داده را در یک نمودار ترسیم کنید، روش نمایش یکی را به صورت نقطه انتخاب نمایید و دیگری را به صورت خط،

  7. لیلا

    سلام و وقتتون بخیر. بسیار ممنون از توضیحات خوبتون. بنده ی سوال داشتم و اینکه من چطور می تونم دو منحنی رو در یک نمودار با شرایط زیررسم کنم.
    هر منحنی در محور ایکس دارای ۵ نقطه اصلی هست که این نقاط ایکس در دو منحنی متفاوت هست و در عین حال در هر نقطه ایکس ما (در هر دو منحنی) ۳ نقطه برای محور وای داریم.
    و در نهایت هدف من رسم بست فیت از بین اون ۳ نقطه محور وای در ۵ نقطه اصلی در هر منحنی هست. واقعا ممنون میشم که پاسخ سوال رو بدین

    1. حامد قدیمی

      درود، بر اساس توضیحات شما، این منحنی به صورت معول و باروش توضیح داده شده در ااین مقاله قابل ترسیم است، تنها به این نکته توجه کنید که شما دو سری داده دارید، لذا باید هر دو سری داده را در یک نمودار Add series نمایید. موفق باشید

  8. محمد علی

    سلام
    من نمودار رو رسم کردم و از trendline استفاده کردم که از بین نقاط عبور کنه
    آیا راهی هست که بهش بگم از یه سری از نقاط حتما عبور کنه؟
    مثل نقطه اول و اخر
    ممنون

دیدگاهتان را بنویسید؟